سنجش عوامل موثر بر تمایز دانشگاه های برتر ایران و جهان در نظام رتبه بندی لیدن با استفاده از تحلیل تشخیصی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکتری تحقیق در عملیات، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

سنجش و مقایسه کمّی و کیفی انتشارات علمی دانشگاه­ها از شیوه­های بسیار مفید ارزیابی نسبی تولیدات علمی بر مبنای امکانات و فرصت­های موجود است. در نظام­های رتبه­بندی مختلف، ارزیابی تولیدات علمی بر مبنای شاخص­های مختلفی صورت می­گیرد که آگاهی از این شاخص­ها و بررسی نقاط قوت و ضعف دانشگاه­ها با توجه به این شاخص­ها، جهت­دهنده بسیار خوبی برای رسیدن به جایگاهی برتر و بهتر است. در این تحقیق سعی شده با استفاده از روش­های تحلیل واریانس چندمتغیره، وجود یا عدم وجود تفاوت جایگاه دانشگاه­های ایران با دانشگاه­های برتر جهان در نظام رتبه­بندی لیدن بررسی و عوامل مؤثر بر دلایل این تفاوت‌ها به کمک تحلیل تشخیصی مشخص گردد. برای تحقق این امر، دانشگاه­های موجود در رتبه­بندی پایگاه Web of Science که در  سال­های 2013-2010 دارای تولید علمی بودند مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به این صورت که 13 دانشگاه ایرانی موجود در نظام رتبه­بندی لیدن به عنوان گروه یک، 25 دانشگاه هم‌رتبه با دانشگاه­های ایران در این نظام به عنوان گروه دو و 25 دانشگاه­ برتر این نظام هم در گروه سه قرار گرفتند. با توجه به نتایج بدست‌آمده هر یک از شاخص­های تعداد مقالات، تعداد کل استنادات، تعداد کل استنادات بر اساس رشته و سال، تعداد استناد 1%، سهم انتشارات مشترک داخلی، سهم انتشارات مشترک فاصله طولانی، میانگین استنادات بر اساس رشته و سال باعث شده است دانشگاه­های برتر ایران در جایگاهی پائین­تر از دانشگاه­های برتر جهان قرار گیرند. همچنین ترکیب عواملی همچون تعداد و سهم انتشارات مشترک بین­المللی، تعداد انتشارات مشترک فاصله کوتاه، تعداد انتشارات مشترک فاصله طولانی، سهم استناد 1%، سهم انتشارات مشترک بین­المللی، سهم انتشارات مشترک صنعت، سهم انتشارات مشترک فاصله کوتاه، سهم انتشارات مشترک فاصله طولانی باعث ایجاد تمایز بین این دو گروه از دانشگاه­ها شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating Factors Affecting on the Differentiation Iran's Top Universities with World's Top Universities Based on the Ranking System of Leidenby

نویسندگان [English]

  • Alireza Pooya 1
  • Monireh Ahmadimanesh 2
1 Associate Professor of Management, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
2 Ph.D Student of Management, Operation Research, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Evaluating and comparing the quality and quantity of scientific publications is a helpful method for relative evaluation of science at universities which is made based on facilities and opportunities. In different rating systems, the assessment of scientific publication is based on various indicators. Knowing these indicators and analyzing the strengths and weakness of the universities with regard to them, orient the universities to a better position and rank. Therefore, in this study, we have used multivariate analysis of variance and discriminant analysis to investigate the differences between the top universities and Iran universities in the ranking of Leiden in order to identify an approach for reforming. According to the results of each of the indicators such as the p, TNCS, MNCS, P(top 1%), PP(collab), PP(>5000 km) cause the low rank for Iran universities in comparison to the world ones. In addition, the combination of factors such as the number and share of joint international publications, the number of joint publications both short and long distance, citing the share of 1%, the share of international joint publications, joint publishing industry share, the share of joint publications are short, long distance share common Publishing makes the distinction between these universities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ranking system of Leiden
  • Impact Factor
  • Collaboration Factor
  • Scientometrc
[1] شفیع‌زاده، حمید؛ سادات محسنی، هدی. (1391). نقش دفاتر انتقال فناوری و دانشگاه­ها در تجاری­‌سازی دانش. نشریه صنعت و دانشگاه، سال 5، شماره 17 و 18(پائیز و زمستان 1391)، 17-26.
[2] Almgren, E. (2009). Ranking of universities and higher education institutions for student information purposes?. Högskoleverket.‏
[3] Moed, H. F. (2008). UK Research Assessment Exercises: Informed judgments on research quality or quantity?. Scientometrics, 74(1), 153-161.‏
[4] نوکاریزی، محسن؛ علیان، مریم. (1389). بررسی وضعیت تولیدات علمی اعضاء هیأت علمی دانشگاه بیرجند در پایگاه اسکوپوس با تأکید بر میزان همکاری علمی آنها. مجله اطلاع­شناسی، سال هشتم (زمستان 1389)، 57-78.
[5] Powers, J. B. (2003). Commercializing academic research: Resource effects on performance of university technology transfer. The Journal of Higher Education, 74(1), 26-50.‏
[6] Boulton, G. (2011). University rankings: Diversity, excellence and the European initiative. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 13, 74-82.‏
[7] Usher, A., & Savino, M. (2006). A World of Difference: A Global Survey of University League Tables. Canadian Education Report Series. Online Submission.‏
[8] حق‌دوست، علی‌اکبر؛ شوقی شفق آریا، فرنگیس؛ ممتازمنش، نادر؛ چنگیز، طاهره؛ محمدی، آیین؛ خزائلی، پیام؛ دهقانی، محمودرضا؛ حمزه، بهروز؛ علیزاده، مهستی؛ محمدی، نوید؛ منصوریان، محمدرضا؛ نوریان، عباسعلی؛ احمدی، سلیمان؛ کبیر، علی؛ وحیدشاهی، کورش. (1389). رتبه­بندی آموزشی دانشگاه­های علوم پزشکی: طراحی شاخص­های رتبه‌بندی. فصلنامه علمی-پژوهشی طب و تزکیه، شماره 76 (بهار 89)، 65-99.
[9] نوروزی، علیرضا؛ ولایتی، خالید. (۱۳۸۸). همکاری علمی پژوهشی: جامعه‌شناسی همکاری علمی، تهران: چاپار.
[10] Bozeman, B., Lee, S., Gaughan, M., & Chompalov, I. (2003). The impact of research collaboration on scientific productivity. In Social Studies of Science.‏
[11] Tijssen, R. J. (2009). Measuring the corporate web of science: research and partnership networks within the European pharmaceutical industry. Innovation Networks in Industries, 81-104.‏
[12] ابراهیمی، سعیده؛ حیاتی، زهیر. (1387). کمیت و کیفیت تولید علم در دانشگاه­های ایران. مجله اندیشه­های نوین تربیتی، دوره 4، شماره 3، پائیز 1387، 105-126.
[13] Goodall, A. H. (2006). Should top universities be led by top researchers and are they? A citations analysis. Journal of documentation, 62(3), 388-411.‏
[14] Buela-Casal, G., Gutiérrez-Martínez, O., Bermúdez-Sánchez, M. P., & Vadillo-Muñoz, O. (2007). Comparative study of international academic rankings of universities. Scientometrics, 71(3), 349-365.‏
[15] Chowdhury, S. R., & Ghosh, K. (2014, January). Profile and practices of Indian premier institutes compared to global standards on the basis of QS World Universities Ranking 2013–14. In Business and Information Management (ICBIM), 2014 2nd International Conference on (pp. 74-78). IEEE.‏
[16] موسوی، میرفضل­الله. (1382). بررسی امکان ارتقاء ایران به ده کشور اول تولیدکننده علم در جهان. رهیافت، شماره 30، 79-89.
[17] ابراهیمی، سعیده. (1386). مطالعه میزان حضور مؤسسات علمی و پژوهشی ایران در تحقیقات بین­المللی (پایگاه آی.اس.آی) Web Of Science بر مبنای شاخص­های کمّی و کیفی علم­سنجی در سال‌های 1997-2007. پایان­نامه کارشناسی‌ارشد کتابداری و اطلاع­رسانی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.
[18] Harzing, A. W. (2005). Australian research output in economics and business: high volume, low impact?. Australian Journal of Management, 30(2), 183-200.‏
[19] مهدوی‌مزده، محمد؛ بانک، مائده؛ زاهدی، محمدرضا؛ پورمسگری، مجید. (1392). تعیین شاخص­های تأثیرگذار در کارآفرین بودن دانشگاه‌های دولتی ایران و رتبه­بندی دانشگاه­ها از این منظر. فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال ششم، شماره 1، 81-98.
[20] احمدی، سلیمان؛ عین­اللهی، بهرام؛ اکبری لاکه، مریم. (1392). شاخص‌های رتبه­بندی آموزشی دانشگاه­های ایران و جهان. فصلنامه طب و تزکیه، دوره 22، شماره 1، 9-16.