بررسی وضعیت روابط دانشگاه، صنعت و دولت در تولیدات علمی بر اساس مدل مارپیچ سه گانه

نویسندگان

1 دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، مدرس دانشگاه پیام نور شیراز

2 عضو هیأت‌علمی علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه زابل

چکیده

مقاله حاضر به دنبال بررسی وضعیت موجود تعاملات دانشگاه، صنعت و دولت در تولیدات علمی حوزه علوم و فناوری کشور ایران در بازه زمانی 1985 تا 2015 است. در این پژوهش از مدل مارپیچ سه گانه، جهت تعیین روابط میان دانشگاه، صنعت و دولت در روند تولیدات علمی حوزه علوم و فناوری استفاده شد. بر همین اساس کلیه مقالات با حداقل یک آدرس از کشور ایران در این بازه زمانی (شامل 267097 مقاله) در حوزه علوم و فناوری از طریق درگاه Web_of Science استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. تولیدات علمی ایرانیان در حوزه علوم و فناوری در بازه زمانی مذکور روندی صعودی داشته است. در این بین، تعاملات دوگانه دانشگاه و دولت، بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده و کمترین تعاملات مربوط به روابط صنعت و دولت بوده است. روند تعاملات سه گانه دانشگاه، صنعت و دولت، طی سی سال گذشته کاهشی بوده و در دهه اخیر به سمت صفر میل می کند. ارتباط مستحکم دانشگاه، صنعت و دولت، عامل شکوفایی صنعت و فناوری در کشور است. اما متاسفانه در عرصه تولیدات علمی که شاخصی از وجود روابط میان ارکان مذکور است وضعیت مطلوبی در کشور وجود ندارد. بی شک سرمایه گذاری های بیشتر و اجرای سیاست هایی پایدار در خصوص تقویت روابط سه گانه و تلاش جهت رفع موانع موجود در راه همکاری های این ارکان، نتایج مثبت و افزایش چشمگیر شاخص های هرم سه گانه در تولیدات علمی کشور را به دنبال دارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Triple helix of University-Industry- Government in the Scientific Articles of Iran

نویسندگان [English]

  • Tahere Jowkar 1
  • Marzieh Morovati 2
1 Lecturer, Department of Knowledge and Information Science, Payam-e Noor University, Shiraz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, University of Zabol, Zabol, Iran
چکیده [English]

This study sought to investigate the interactions of University, Industry and Government in science and technology, scientific production in the country during 1985-2015. In this study, the triple helix model is used to determine the relationship between university, industry and government, scientific production in the field of science and technology. Accordingly all articles during this period with at least one address of Iran, including 267097 articles in the field of science and technology were extracted and studied through Web of Science. Iranian scientific productions in the field of science and technology had an upward trend during the mentioned time. The mutual interactions between university-government, had the highest value and the lowest value accounted industry-government interactions. T value (three dimension relationship) of university, industry and government has been decreasing in the last three decades and has trended toward zero during recent years. The strong association between university, industry and government, a flourishing industry and technology in the country. Unfortunately, in terms of scientific production, that is an indicator of relationship between these three organs, a good situation cannot be seen in the country. Undoubtedly, investments and implementation of sustainable policies for strengthening of the relations between the three organs, and efforts to eliminate barriers to cooperation of these pillars will follow positive results and a dramatic increase in triple helix indicators in scientific production in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Triple Helix
  • University-Industry- Government relation
  • scientific production
  • science & technology
  • Iran

مراجع

[1] انتظاری، یعقوب. (۱۳۸۴). اقتصاد نوآور: الگویی جدید برای تحلیل و سیاست‌گذاری توسعه علوم، فناوری و نوآوری. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، سال یازدهم، شماره ۳۶، صص ۲۱۹-۲۶۱.
[2] Amirinia, H. R. (2012). Investigating the usefulness of Triple Helix as an innovationpolicy framework for university transformation in Iran. In The 10th Triple HelixInternational Conference, (pp. 634-637). Bandung, Indonesia. Retrieved 2 December 2015 from https://www.triplehelixassociation.org/helice/volume-1-2012/helice-issue-2/tha-annual-conference-2012
[3] Freeman, C. (1995). The National System of Innovation Inhistorical Perspective. Cambridge Journal of Economics, Vol. 19, pp. 5-24.
[4] Lundvall, B. A. (1988). Innovation as an Interactive Process: From User-Producer Interaction to the NSI s.; In: Dosi, G., et al. (Eds), Technical Change and Economic Theory. London: Pinter.
[5] Nelson, R. R. (1988). Institutions Supporting Technical Change in the United States; In: Dosi, G., et al. (Eds), Technical Change and Economic Theory. London: Pinter.
[6] Lundvall, B. A. (1992). National systems of innovation: Towards a theory of innovation andinteractive learning. London: Francis Printer.
[7] توفیقی، جعفر و نورشاهی، نسرین. (۱۳۹۱). ارائه راهکارهایی برای توسعه همکاری‌های دانشگاه و صنعت در ایران. آموزش مهندسی ایران، سال ۱۴، شماره ۵۶، صص 75-95.
[8] کریمیان. اقبال، مصطفی. (1382). ایجاد پارک‌های فناوری در مجاورت دانشگاه‌ها؛ فرصت‌ها و چالش‌ها. مجموعه مقالات هفتمین کنگره سراسری همکاری‌های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی، صص 57-72. اصفهان: دانش‌پژوهان برین.
[9] Hossain, M. D., Moon, J., Kang, H. G., Lee, S. C., & Choe, Y. C. (2012). Mapping the dynamics of knowledge base of innovations of R&D in Bangladesh: triple helix perspective. Scientometrics, 90(1), 57-83.‏
[10] کیه‌زا، ویتوریو. (1384). استراتژی و سازماندهی R&D. ترجمه: سید سپهر قاضی‌نوری. تهران: مرکز صنایع نوین.
[11] باقری‌نژاد، جعفر. (۱۳۸7). ﺳﻴﺴﺘﻢ ارﺗﺒﺎط داﻧﺸﮕﺎه و ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ فناوری در ایران: ﺳﺎزوﻛﺎرﻫﺎ و ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎ. فصلنامه سیاست علم و فناوری، سال 1، شماره 1، صص ۱-14.
[12] جوکار، طاهره و عصاره، فریده. (1392). جریان انتشار مقالات علمی در کشور ایران طی سال‌های 2007 تا 2011 بر اساس مدل مارپیچ سه‌گانه دانشگاه، صنعت و دولت. فصلنامه مدیریت و پردازش اطلاعات، دوره 29، شماره 2، صص 505-523.
[13] Leydesdorff, L., & Sun, L. (2009). National and international dimensions of the triple helix in Japan: University–industry–government versus international co-authorship relations. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 60(4), 778–788.
[14] Kim, H., Huang, M., Jin, F., Bodoff, D., Moon, J., & Choe, Y. C. (2012). Triple helix in the agricultural sector of Northeast Asian countries: a comparative study between Korea and China. Scientometrics, 90(1), 101-120.
[15] Kwon, K.-S., Park, H. W., So, M., & Leydesdorff, L. (2012). Has globalization strengthened South Korea’s national research system? National and international dynamics of the Triple Helix of scientific co-authorship relationships in South Korea. Scientometrics , 90(1), 163-176.
[16] Ye, F. Y., Yu, S. S. and Leydesdorff, L. (2013). The Triple Helix of university-industry-government relations at the country level and its dynamic evolution under the pressures of globalization. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 64: 2317–2325.
[17] Ivanova, I. A., & Leydesdorff, L. (2014). A simulation model of the Triple Helix of university–industry–government relations and the decomposition of the redundancy. Scientometrics, 99(3), 927-948.
[18] Fung, H. N., & Wong, C. Y. (2015). Exploring the modernization process of traditional medicine: a Triple Helix perspective with insights from publication and trademark statistics. Social Science Information, 54(3), 327-353.
[19] اسماعیلی، میترا؛ یمنی دوزی سرخابی؛ محمد، حاجی‌حسینی، حجت‌الله و کیامنش، علیرضا. (۱۳۹۰). وضعیت ارتباط دانشکده‌های فنی-مهندسی دانشگاه‌های دولتی تهران با صنعت در چارچوب نظام ملی نوآوری. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره ۵۹، صص ۲۷-۴۶.
[20] نبی‌پور، ایرج؛ مصلح، عبدالمجید و اسدی، مجید. (۱۳۹۳). نقش دانشگاه‌های خلاق آینده در مارپیچ سه‌گانه کریدورهای علم و فناوری. طب جنوب، سال ۱۷، شماره ۶، صص 1068-1089.
[21] نوروزی چاکلی، عبدالرضا و طاهری، بهجت. (۱۳۹۴). تحلیل مقایسه‌ای رابطه دانشگاه و صنعت در ایران و ترکیه: مطالعه علم‌سنجی. مجله علم‌سنجی کاسپین، شماره ۳، صص 39-49.
[22] Etzkowitz, H., & Leydesdorff, L. (2000). The dynamics of innovation: from National Systems and “Mode 2” to a Triple Helix of university–industry–government relations. Research policy, 29(2), 109-123.
[23] Etzkowitz, H. (2001). The second academic revolution and the rise of entrepreneurial science. IEEE Technology and Society Magazine, 20(2), 18-29.
[24] Leydesdorff, L., & Meyer, M. (2003). The Triple Helix of university-industry-government relations. Scientometrics, 58(2), 191-203.
[25] Shinn, T. (2003). The ‘Triple Helix’ and ‘new production of knowledge’ as socio-cognitive fields. In B. Joerges & H. Nowotny (eds.), Social studies of science and technology: Looking back, ahead (pp. 103–116). Amsterdam: Kluwer Academic Publishers.
[26] Etzkowitz, H. (1998). The norms of entrepreneurial science: cognitive effects of the new university–industry linkages. Research policy, 27(8), 823-833.
[27] Etzkowitz, H. (2002). The Triple Helix of university - industry - government implications for policy and evaluation. Stockholm: Science Policy Institute.
[28] Etzkowitz, H. (2004). The evolution of the entrepreneurial university. International Journal of Technology and Globalisation, 1(1), 64-77.
[29] Ranga, M., & Etzkowitz, H. (2013). Triple Helix systems: an analytical framework for innovation policy and practice in the Knowledge Society. Industry and Higher Education, 27(4), 237-262.
[30] Sun, Y., & Negishi, M. (2010). Measuring the relationships among university, industry and other sectors in Japan’s national innovation system: a comparison of new approaches with mutual information indicators. Scientometrics, 82(3), 677-685.
[31] Park, H. W., Hong, H. D., & Leydesdorff, L. (2005). A comparison of the knowledge-based innovation systems in the economies of South Korea and the Netherlands using Triple Helix indicators. Scientometrics, 65(1), 3-27.
[32] Khan, G. F., Cho, S. E., & Park, H. W. (2011). A comparison of the Daegu and Edinburgh musical industries: a triple helix approach. Scientometrics, 90(1), 85-99.
[33] Leydesdorff, L. (2003). The Mutual Information of University-Industry-Government Relations: An Indicator of the Triple Helix Dynamics. Scientometrics, 58(2), 445-467.
[34] جعفرزاده، بهزاد. (1393). ارﺗﺒﺎط ﺻﻨﻌﺖ و داﻧﺸﮕﺎه، ﺷﺎﻫﺮگ ﺗﻮسعه اﻗﺘﺼﺎدی. ارائه‌شده در دومین همایش ملی تعامل صنعت و دانشگاه (27 و 28 فروردین). دسترسی از طریق:
www.bccim.ir/Content/media/image/2015/07/273_orig.pdf
[35] فیوضات، ابراهیم و تسلیمی تهرانی، رضا. (1386). ﺑﺮرﺳﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺧﺘﯽ راﺑﻄﻪ داﻧﺸﮕﺎه و ﺻﻨﻌﺖ در اﯾﺮان. پژوهشنامه علوم انسانی، سال 53، شماره 1، صص 267-288.
[36] جوکار، طاهره و ورع، نرجس. (منتشرنشده). بررسی وضعیت جریان تولید علم در حوزه دامپزشکی در دهه اخیر: مطالعه موردی مقالات ISC (در دست بررسی برای چاپ).
[37] Strand, Ø., Ivanova, I., & Leydesdorff, L. (2015). Decomposing the Triple-Helix synergy into the regional innovation systems of Norway: firm data and patent networks. Quality & Quantity, 1-26.
سیاست علم و فناوری
دوره 9، شماره 3
آبان 1395
صفحه 71-84

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار