حفاظت از اختراعات نرم افزاری در ایران

نویسندگان

چکیده

در مسیر حرکت به سوی یک جامعه دانش‌‌بنیان که از اهداف سند چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران است، صنعت نرم‌افزار به عنوان صنعتی دانش‌بنیان و متکی به فکر و تخصص می‌تواند جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. در همین راستا توسعه و صادرات محصولات نرم افزاری می تواند مورد توجه سیاست‌گذاران ملی در حوزه فناوری قرار گیرد. یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیر گذار بر شکوفایی صنعت نرم افزار و فناوری های مربوطه، نظام مالکیت فکری است و به همین دلیل نوع نگاه این نظام به ویژگی های این صنعت از جمله دل نگرانی‌های سیاست‌گذاران فناوری در سطح ملی به شمار می‌رود. در این مقاله انواع روش‌های حفاظت از دارایی‌های فکری محصولات نرم افزاری به اختصار معرفی شده و سپس مزایا و کاستی‌های کسب حفاظت از راه سازوکار ثبت اختراع در مقایسه با دیگر روش‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در ادامه، ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های مرتبط با ثبت اختراعات نرم افزاری در نظام‌های حقوقی گوناگون و عمق دقیق حفاظت اختراعی از نرم‌افزارها در ایران بررسی شده است. سپس گستره و عمق نوآوری‌ها در صنعت نرم‌افزار ایران مورد ارزیابی قرارگرفته تا نیاز به حفاظت اختراعی در صنعت نرم افزار ایران و کفایت حفاظت‌های قانونی موجود ارزیابی گردد. در آخر، نارسایی‌های موجود در زمینه حفاظت از اختراعات نرم‌افزاری معرفی می‌گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Protection of Software Inventions in Iran

نویسندگان [English]

  • Seyed Kamran Bagheri
  • Maryam Tavakol Moghaddam
  • Saeed Shavvalpour
  • Hamid Azizi Moradpour
چکیده [English]

Having knowledge based economy as outlined in Iran’s 2025 vision statement, requires special attention to industries in which the power of human intellect and creativity play a vital role. Software industry is a shining example that characterizes such an industry. Accelerating and shaping the growth of software industry, thus, is expected to be among the priorities of the Iranian national policy-makers. The system of national intellectual property protection for software is a determining factor which affects the survival and growth of the software industry and for the same reason attracts special attention in the national technology policies. Given the especial nature of software, On the other hand, determining the optimal form and degree of software protection has been a serious concern for policy-makers in different jurisdictions. This paper briefly reviews the different forms of protecting software as intellectual property and analysis the pros and cons of patent protection. Then, the complexities attached to software patenting in different jurisdictions are examined. The present levels of patent protection of software in Iran are investigated. Finally, the shortcomings of the Iranian patent system in offering proper protection for software are highlighted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Software Industry
  • Intellectual Property Rights
  • Patent
  • Technology Policymaking
  • Iran