چارچوب ممیزی مدیریت دارایی‌های فکری در شرکت‌های دانش‌بنیان

نویسندگان

1 عضو هیأت‌علمی دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی

2 کارشناسی‌ارشد مدیریت فناوری، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

امروزه اصلی‌ترین دارایی شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، دارایی‌های فکری است. این شرکت‌ها علاوه بر مدیریت دارایی‌های ملموس و متداول، نیازمند وجود توانمندی مدیریت دارایی‌های فکری در سبد توانمندی‌های خود هستند. از این‌رو در ابتدا باید بتوانند دارایی‌های فکری خود را ممیزی نمایند. اما سؤال اصلی این است که چه چارچوبی برای مدیریت دارایی‌های فکری و نحوه بکارگیری و پیاده‌سازی آن در شرکت‌های دانش‌بنیان وجود دارد؟ با در نظر داشتن اینکه حوزه زیست‌فناوری در ایران یکی از حوزه‌های پیشرو در ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان بوده است، هدف این مقاله ارائه چارچوبی برای ممیزی مدیریت دارایی‌های فکری در شرکت‌های دانش‌بنیان به طور کلی و بررسی دقیق‌تر آن در حوزه مذکور است تا با شناسایی وضع موجود مدیریت دارایی‌های فکری در آنها و مشخص نمودن نقاط ضعف و قوت موجود در ساختار اجرایی‌شان، راهکارهایی برای ارتقاء سطح مدیریت دارایی‌های فکری در شرکت‌های دانش‌بنیان این حوزه، ارائه دهد. روش تحقیق بکاررفته در این مقاله، پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌های آن، مصاحبه با خبرگان و پرسشنامه بوده که برای تحلیل داده‌های گردآوری شده از روش تحلیل تم استفاده شد. بر این اساس، شاخص‌های اصلی چارچوب ممیزی مدیریت دارایی‌های فکری تحت عناوین توانمندی رهبری و مدیریت دارایی‌های فکری در سازمان، میزان ساختارمندی مدیریت دارایی‌های فکری در سازمان، توانمندی شناسایی و احصاء دارایی‌های فکری سازمان، توانمندی حفاظت از دارایی‌های فکری سازمان، توانمندی تجاری‌سازی دارایی‌های فکری سازمان و نهایتاً توانمندی رصد و پایش دارایی‌های فکری رقبا و سایر بازیگران شناسایی شد. پس از وزن‌دهی شاخص‌های شناسایی‌شده، از روش مقایسه‌های زوجی مشخص شد که وضعیت شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه زیست‌فناوری از منظر مدیریت دارایی‌های فکری بسیار ضعیف می‌باشد. در نهایت هم توصیه‌هایی به ستاد توسعه زیست‌فناوری ایران و مدیران شرکت‌های مورد مطالعه ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Framework for Audinting Intellectual Property Management of Knowedage-Based Firms

نویسندگان [English]

  • Mehdi Goodarzi 1
  • Mahshid Jahani 1
  • Mohammad Naghizadeh 2
1 Assistant Professor, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 Allame Tabatabaei University
چکیده [English]

SNowadays, the main assets of the technology-based or knowledge-based companies are intellectual assets. These companies in addition to the management of common tangible assets need to have intellectual property management as their capabilities. Therefore, they should be able to audit their intellectual assets at the first stage. The main question is, which framework is there for the intellectual property management and how to apply and implement it in knowledge-based companies? In considering Biotech in Iran as the pioneer sector in establishing knowledge-based companies, the purpose of this study is providing a whole framework for auditing the management of intellectual assets in knowledge-based companies to identify the status of the intellectual asset management and specifying their strengths and weaknesses. Based on the level of intellectual assets` management in the field of biotechnology knowledge-based companies, some recommendations have been addressed. Survey and content analysis are the main research methods of this study and by interviewing with experts and disturbuting questionnaires within biotech companies, all the data have been collected. The main indicators of intellectual property management audit framework are: the leadership and management competencies of the intellectual assets, the structure of intellectual assets management, Identifying and recognizing competencies of the intellectual assets, the ability of protecting intellectual assets in the organization, the organization's ability to commercialize its’s intellectual assets, and finally the ability of observing and monitoring the competitors’ intellectual properties. After weighting identified factors in the paired comparison, we found that the status of biotechnology knowledge- based companies in the management of intellectual assets is very weak. in order to improve the management of intellectual property in the of biotech companies some recommendations have been deliverd separately to Iran Biotech Inititive Council and the managers of survied companies, finally.

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intellectual assets
  • Intellectual Property Management Auditing
  • Knowledge- Based Firms
  • Biotechnology
[1] Seetharaman, A. S. (2002). Intellectual Capital Accounting and Reporting in the Knowledge Economy. Journal of Intellectual Capital, 3, 128-148. Retrieved from:
[2] Shahabadi, A., Sepehrdoost, H., & Jamebozorgi, A. (2012). The Effect of Intellectual Property Rights Protection on Elites Immigration from Selected Developing and Developed Countries. Journal of Science and Technology Policy (Quarterly), 5(1), 87-98. {In Persian}.
[3] Seyedi, S., & Sabagh, R. (2015). The world's top biotechnology companies are based on the Forbes magazine ranking. Retrieved from:
http://isti.ir/index.aspx?siteid=14&fkeyid=&siteid=14&pageid=1528&newsview=9493 {In Persian}.
[4] Wing, L. T. (2010). An Audit Model for Intellectual Property Management Excellence. Retrieved from:
[5] Goodarzi, M., & Esmaeili, E. (2013). Management of intellectual property in Iranian state research institutes: a multiple case study. Rahyaft, 55, 33-51. {In Persian}.
[6] Steffens, P., Waterhouse, M., Shulman, A., & Wollin, A. (2003). An audit tool for intellectual property management: IP management in the Queensland Department of Primary Industries. Queensland Review, 10(1), 71-88. Retrieved from:
[7] Nyskohus, D., Then, E.-L., & Nicoll, P. (2004). Intellectual Property Policies and Practices in Commonwealth Agencies, Report No. 25 of 2003-04. Australia: Australian National Audit Office. Retrieved from: https://www.anao.gov.au/work/performance-audit/intellectual-property-policies-and-practices-commonwealth-agencies
[8] Ch'ang, S., & Yastreboff, M. (2003). Intellectual property auditing: A road to riches. Journal of Research and Practice in Information Technology, 35(3), 169-177. Retrieved from:
[9] Rastogi, T. (2010). IP Audit: Way to a Healthy Organization. Journal of intellectual property rights, 15, 302-309.
[10] Cullem, J. G. (2010). Using IP audits to optimize IP assets. Journal of Commercial Biotechnology, 16(1), 88-93.
[11] Liu, T. W. (2010). An Audit Model for Intellectual Property Management Excellence. EngD Thesis, Department of Manufacturing Engineering & Engineering Management, City University of Hong Kong, Hong Kong.
[12] Bagheri, S., & Sadraei, S. (2009). Intellectual Property Management: A Case Study of the Research Institute of Petroleum Industry. Quarterly Journal of Parks and Growth Centers, 20, 49-56. {In Persian}.
[13] AbediJafari, H., Taslimi, M., Faghihi, A., & Sheykhzade, M. (2011). Thematic and theme analysis: A simple and effective way to explain patterns in qualitative data. Strategic Management Thought, 5, 151-198. {In Persian}.
[14] Mohamadi, M., & Elyasi, M. (2014). Management of technology and innovation at the firm level. Tehran: Iran Technology Management Society and Research center for the Future Strategic and Technology Management. {In Persian}.
[15] BASCAP, I. (2007). Model Intellectual-Property Guidelines for Business. International Chamber of Commerce. Retrieved from:
[16] Harrison, S. S., & Sullivan, P. H. (2011). Edison in the Boardroom Revisited: How Leading Companies Realize Value from Their Intellectual Property (Vol. 37). John Wiley & Sons.
[17] Spruson & Ferguson. (2008). Biotechnology Intellectual Property Management Manual. Retrieved from:
[18] Bader, M. A. (2014). The reasons for evaluating and valuing patents. Athens, Greece: European Patent Academy. Retrieved from:
[19] Golin, M. A. (2008). Driving Innovation: Intellectual Property Strategies for a Dynamic world. Cambridge University.