نامه به سردبیر

نویسنده

چکیده

در سال‌های اخیر، مفهوم تولید علم آنچنان فکر دست‌اندرکاران و جامعه علمی کشور را به خود مشغول کرده است که سرعت در انتشار مقالات، به یکی از شاخص‌های شخصیتی قشر دانشگاهی بدل گشته و سایر شاخص‌های تعلیم و تربیت و اخلاق حرفه‌ای را نیز فدا و تابعی از خود کرده، به‌نحوی که گسترش کپی‌برداری، جعل و داده‌سازی و نیز تحریف محتوا، بخشی مهم از دغدغه‌های دانشگاهیان کشور را تشکیل می‌دهد. با توجه به این موضوع، جمعی از محققین و دانشگاهیان کشور بر آن شده‌اند تا به ایجاد یک NGO اقدام نمایند که با الگوبرداری از کشورهای موفق در پیشگیری از تقلبات علمی، به جامعه علمی کشور خدمت نمایند. فرآیند تاسیس این مرکز نیازمند همکاری سازمان‌های ملی و بین‌المللی است که یکی از حامیان پیشتاز در این زمینه انتشارات Emerald است و هرگونه حمایت از این مرکز را در زمینه آموزش این مفهوم در دستور کار خود قرار داده و قطعا حمایت چنین سازمانی خواهد توانست در آینده ، توجه سایر مراکز معتبر علمی را در پشتیبانی از این NGO به سمت خود جلب نماید. استراتژی‌های این مرکز در سه بخش کلی متمرکز شده است: 1- تدوین مصادیق تقلب در علم و مقالات دانشگاهی با الگوبرداری از سایر مراکز موفق بین‌المللی. 2- آموزش نحوه پیشگیری از تقلبات علمی در تحقیقات آکادمیک با همکاری انتشارات Emerald. با مذاکرات صورت گرفته با این انتشارات و نیز خواهرخوانده علمی آن یعنی شرکت Aslib، آموزش‌های مجازی و برخط در تمامی شهرهای ایران امکان‌پذیر خواهد بود و تعداد ساعات آموزشی و محتوای آن نیز بر حسب رده‌های دانشگاهی از دانشجو تا استاد، قابل تنظیم است. باید توجه داشت که استفاده از همکاری‌های آموزشی این سازمان‌های بین‌المللی برای مدتی محدود و تا زمانی ادامه خواهد داشت که این مرکز بتواند به صورت مستقل، فعالیت‌های خود را مدیریت نماید. 3- جلوگیری از تخلفات آتی از طریق اطلاع‌رسانی به افرادی که دچار تقلب علمی شده‌اند. هدف این مرکز، به‌هیچ وجه ایجاد رسوایی برای جامعه علمی و محققین کشور عزیزمان نبوده و تنها به‌منظور آگاهی شخصی افراد از روند سالم بودن تحقیقات خود می‌باشد و تمامی اطلاعات آنها در این مرکز محفوظ خواهد ماند. در حقیقت تشکیل چنین سازمانی جزو اولین پیش‌نیازهای سیاست‌گذاری علم و فناوری کشور است که دست‌اندرکاران امر، از آن غافل بوده‌اند. سیاست‌گذاران بخش‌هایی همچون وزارت علوم، تحقیقات وفناوری باید بدانند که ادامه روند فعلی علم کشور، باعث بی‌انگیزگی کسانی خواهد شد که به‌صورت واقعی، خود را وقف توسعه و تحقیق در علوم جدید کرده‌اند زیرا در نظامی که مبنای آن تولید مقاله می‌باشد، فرقی بین درست‌کاران و متقلبان علمی وجود نخواهد داشت و هر دو با یک معیار، سنجیده خواهند شد. در پایان، نگارنده از تمامی سازمان‌های مرتبط از جمله وزارت علوم، دانشگاه‌ها، پارک‌های علم و فناوری و مجلات علمی کشور درخواست حمایت معنوی از این سازمان را دارد تا انشاء الله ضمن تسریع در روند راه‌اندازی آن، به زودی زود شاهد جامعه علمی پویا و به دور از هرگونه افراط و تفریط باشیم.

عنوان مقاله [English]

Editorial