انجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723Editorialمهمان سردبیر12792FAحسندانایی فردJournal Article19700101یکی از عناصر کلیدی «قدرت ملی» هر نظام سیاسی «علم و فناوری » است. برجستگی سایر عناصر شکل دهنده این قدرت ملی به چنین عنصر کلیدی و حیاتی بستگی دارد. برای به فعلیت رسانیدن پتانسیلهای بالقوه علم و فناوری هر کشور، دولتها دست به تدوین راهحلهای ملی میزنند که در ادبیات مدیریت سیاسی، « سیاست ( خط مشی) » نامیده میشود. نظام مقدس جمهوری اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیست. سلسله مراتب راهحلهای ملی در حوزه علم و فناوری در ایران عبارتست از 1) ابر سیاستهای (سیاستهای کلان) علم و فناوری، 2) سیاستهای عمومی ( خط مشیهای) علم و فناوری 3) استراتژیهای علم و فناوری. ابرسیاستها، محصول کار سطح نخست مدیریتی کلان کشور است که در سطح رهبری نظام و ستادهای تخصصی آن سطح متجلی میشود. سیاستها، رهآورد دولت ( در مفهوم سه قوه) است؛ و استراتژیها فِعل مدیریت دولتی ( سطح سوم) و مدیریت بخش خصوصی ( سطح چهارم) است. به عبارت دیگر راهحلهای ملی ارتقاء علم و فناوری در کشور میبایست در یک سلسله مراتب تعاملی بین ابر سیاستها، سیاستها و استراتژیها ساری و جاری شوند. رابطه خطی بین این سه وجود ندارد بلکه صبغه تودرتویی دارند زیر ابر سیاستها، نقشههای کلان ملی هستند که نقشههای تفصیلی سیاستها در آن جای میگیرند و استراتژیهای رنگ وبوی عملیاتیتر دارند که در دل سیاستها قرار میگیرند. به عبارت دیگر ابرسیاستها، سیاستها و استراتژیها صرفاً گزارهها زیبا نیستند بلکه نقشههایی هستند که پیوند بین عناصر درونی آنها به آنها سیمای زیبایی میدهد. بنابراین اگر بین عناصر نقشه سیاستهای علم و فنـاوری کشور همسویی نباشد؛ همسویی بین ابر سیاستها، سیاستها و استراتژیها زیر سوال خواهد رفت. یکی از انتقادات وارده بر نقشه جامع علمی کشور، ضعف همسویی فوق است. امید است در بازنگری این نقشه، همسویی بین ابر سیاستهای علم و فناوری، سیاستها واستراتژیها در پرتو چشمانداز و پررنگتر شود.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12792_2ec5cb84a6e4c061bd5dc74f43f7000f.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723Application of System Dynamics Approach in Higher Education Road Mapping and Policy Making Processکاربرد رویکرد سیستم داینامیک در فرآیند ره نگاری و سیاستگذاری آموزش عالی12312793FAعادلآذراستاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس0000-0003-2123-7579آمنهخدیوردانشجوی دکتری مدیریت سیستم، دانشگاه تربیت مدرسJournal Article19700101In this paper we reviewed different approaches about road mapping in educational systems and studied the researches about using system dynamics approaches in science and technology studies. Then we introduced this approach as a suitable approach for developing roadmaps in higher educational systems .We modeled a subsystem about transmission between academic majors with system dynamic approach. After testing the model with different statistical techniques, we identified and analyzed the behavior of these majors. We also showed the ability of the model in developing and evaluating different policies for the future. At the end of the paper we presented a software that is designed and implemented for this purpose. Key words: Road map, Modeling, Educational System, System Dynamics, Simulationدر این مقاله ابتدا مروری بر مبانی ره نگاری و سیاستگذاری در حوزه آموزش عالی صورت گرفته است. سپس با بررسی تحقیقاتی که از رویکرد سیستم داینامیک در امر سیاستگذاری و ره نگاری بهره برده اند، این رویکرد به عنوان رویکردی مناسب در ره نگاری نظام آموزش عالی معرفی شده است.در ادامه برای مدل سازی یک زیر سیستم از نظام آموزش عالی که عبارت از سیستم نقل و انتقالات بین رشته ای می باشد، از شبیه سازی سیستم داینامیک بهرهگیری و اعتبار مدل با استفاده از روشهای شناخته شده آزمون شده است. نتیجه تستهای آماری نشان داد که مدل توانایی شبیه سازی رفتار سیستم را داراست، لذا با استفاده از مدل، رفتار رشته های مورد مطالعه استخراج و تحلیل شده و همچنین توانایی مدل در ارائه و ارزیابی سیاستهای مختلف برای آینده نشان داده شده است. در پایان مقاله نیز به معرفی سیستمی که به همین منظور طراحی و پیاده سازی شده، پرداخته شده است.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12793_8ab88239406b335a5a9b778c24e24824.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723The Long Run Relationship Between Knowledge Based Economy and Economic Growth in Iranرابطه بلندمدت اقتصاد دانش بنیان و رشد اقتصادی در ایران233312794FAداودبهبودیدانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریزبهزادامیریکارشناس ارشد علوم اقتصادیJournal Article19700101Increasing total productivity of factors is an issue of upmost concern for economists in economic growth process. Recent developments in the theory of neoclassical economic growth identify knowledge as an important contributing factor to productivity growth. This paper examines the long-run relationship between variables contributing to knowledge and economic growth in Iran during 1968-2007. We use the Johansen method of co-integration and the error correction (VEC) model. The results show the existence of a long-run equilibrium relationship between economic growth and variables representing knowledge in the Iranian economy and also the positive effect of all these variables on the economic growth. In addition, coefficient of ECM is negative and small, implying slow adjustment towards the long-run equilibrium level.با گسترش مفهوم سرمایه (شامل سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی)، عوامل مؤثر دیگری علاوه بر سرمایه فیزیکی و نیروی کار نیز در جریان رشد اقتصادی شناسایی شدند. یکی از این عوامل، بهره وری منابع تولید است که تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله دانش قرار میگیرد. هدف این مطالعه بررسی رابطه بلندمدت بین محورهای مختلف دانش در چارچوب اقتصاد دانش بنیان و رشد اقتصادی ایران طی دوره 1346- 1386 است. به این منظور از تکنیک اقتصاد سنجی مدل تصحیح خطای برداری و آزمون همانباشتگی جوهانسن استفاده شدهاست. نتایج نشان میدهد که بین محورهای مختلف دانش (سرمایه انسانی و آموزش، رژیمهای نهادی و اقتصادی و زیرساختهای اطلاعاتی) رابطه بلندمدت وجود دارد و تمام محورهای دانش تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی ایران دارند. همچنین ضریب ECM منفی و کوچک میباشد و لذا سرعت تعدیل انحراف از کوتاهمدت به بلندمدت بطئی و کند است.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12794_741040725add81e63fafcbff9cf435d2.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723Philosophical Assessment and Policy Implications of the Impact of Convergent Sciences & Technologies on Culture and Society: A Study from the Viewpoint of Critical Rationalismارزیابی فلسفی و دلالت های سیاستگذارانه تأثیرات چهارمین موج توسعه علمی و فناورانه بر فرهنگ و جامعه: ملاحظاتی از دیدگاه عقلانیت نقاد335312795FAعلیپایادانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و استاد مدعو در مرکز مطالعات در باره دموکراسی، دانشگاه وستمینستررضاکلانتری نژاددانشجوی دکتری دانشگاه صنعتی امیرکبیرJournal Article19700101Critical assessment of social changes and the impact of factors which, through their mutual interactions, shape the outlooks and ways of life of people and societies are among the major concerns of contemporary philosophers who would like to use their theoretical knowledge to tackle applied problems. In the present paper we try to assess, from a philosophical and critical point of view based on Critical Rationalism, some of the socio-cultural impacts of wide-ranging changes caused due to unprecedented developments in the converging sciences & technologies. The first part of the paper deals with a brief introduction of the notion of the fourth wave of scientific and technologies development due to developments in the following four fields: Nano, Bio, Info, and Cogno (NBIC). In the second part of the paper we discuss some of the most important socio-cultural consequences of the developments in NBIC sciences and technologies. The main aim of this philosophical investigation is to consider the options open to modern man vis-à-vis new developments in sciences and technologies. In the last part of the paper some policy recommendations with regard to the issues discussed are introduced. It is hoped that the proposed recommendations prove to be useful for the policy-makers in Iran.ارزیابی نقادانه تحولات اجتماعی و تأثیرات متقابل عواملی که در صحنه حیات آدمی، احوال و شیوه زیست افراد و جوامع را شکل میدهند از دغدغههای اصلی آن دسته از متفکران معاصر است که میکوشند از ابزارهای نظری برای راهگشایی در حوزههای عملی بهره بگیرند. در مقاله حاضر کوشش شده است به شیوهای انتقادی و از دیدگاه ملاحظات فلسفی- نظری متکی به رویکرد عقلانیت نقاد و با تکیه به دادهها و اطلاعات تجربی، برخی آثار و عوارض فرهنگی- اجتماعی تغییرات گسترده ای که به علت پیشرفت بیسابقه علوم و فناوری های مدرن در حال پدیدار شدن است، مورد ارزیابی قرار گیرد. در بخش نخست مقاله توضیحاتی در باره چهارمین موج توسعه علمی و فناورانه ارائه میگردد. در بخش دوم برخی تبعات پیشرفتهایی که در زمینه این علوم و فناوری حاصل شده و یا در حال حصول است بر فرهنگ و جامعه بررسی خواهد شد. توجه اصلی این پژوهش فلسفی ناظر به گزینههایی است که در برابر انسان مدرن و در ارتباط با تحولات بیوقفه علوم و فناوری-های جدید قرار دارد. در سومین بخش مقاله شماری از آموزههای سیاستگذارانه برای دستاندرکاران سیاستها و سیاستگذاریها در ارتباط با تأثیرات موج چهارم توسعه علمی و فناورانه بر اجتماع و فرهنگ در ایران ارائه شده است.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12795_bc25f99a54a5615966f7f57228a4968a.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723A Model for Research and Technology Institutes Budgeting Based on Science and Technology Outputs Costارائه روشی برای بودجهبندی دستگاههای پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری536512796FAفاطمهپورطالعیکارشناس ارشد معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهورمحمدآتشکعضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوبJournal Article19700101Using of scientific methods for budgeting of institutes is necessary because of Importance and deficit of budget. The aim of this article is to introduce a model for research and technology institutes budgeting based on science and technology outputs cost. For that, firstly, we studied on science and technology outputs indicators and used institutes' opinions for finalizing and weighting them. Then we measured the science and technology outputs using AHP method. At last we designed a model for research and technology institutes budgeting based on science and technology outputs cost, using last year budget of institutes, amount of science and technology outputs at the same year, science and technology outputs unit cost at last year and its mode and the rate of inflation in last year.اهمیت و کمبود منابع مالی، ضرورت توجه به تدوین روش های علمی برای بودجه بندی دستگاه ها را در اسناد برنامه های توسعه به همراه داشته است، بر این اساس در مقاله حاضر به ارائه روشی برای بودجه بندی دستگاههای پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری پرداخته شده است. برای تحقق این امر ابتدا براساس مطالعات کتابخانهای شاخصهای علم و فناوری برای اندازهگیری میزان تولیدات علم و فناوری دستگاهها احصاء و سپس با نظرسنجی از خبرگان دستگاههای پژوهشی و فناوری، شاخص ها در قالب دو دسته تولیدات علمی و فناوری نهایی گردیدند. سپس برای تعیین ضرایب اهمیت شاخص ها نسبت به یکدیگر، نظرات خبرگان دستگاههای پژوهشی و فناوری در قالب پرسشنامه ساخته محقق جمع آوری و با استفاده از روش AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس ضرایب حاصله، میزان تولیدات علم و فناوری دستگاهها محاسبه شدند. در انتها با توجه به اعتبار، میزان تولید علم و فناوری، قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری، مد قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری دستگاهها در سال قبل و نیز نرخ رشد تورم در همان سال، میزان تولید علم و فناوری و قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری در سال جدید و در نتیجه اعتبار دستگاه های پژوهشی و فناوری بر اساس قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری با توجه به زمینه علمی فعالیت دستگاه ها ارائه شده است.. کلیدواژهها: بودجه بندی، پژوهش، فناوری، قیمت تمامشده تولیدات علم و فناوری.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12796_be02bd85d1717efa3da54b83acf7a9a4.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723Representating Barriers to Academic Entrepreneurship and Knowledge Commercialization at University of Tehranتبیین موانع کارآفرینی دانشگاهی و تجاری سازی دانش در دانشگاه تهران657712797FAعلی اصغرپورعزتدانشیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهران0009-0007-2083-7392آرینقلیپوردانشیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه تهرانسمیراندیر خانلوکارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی دانشگاه تهرانJournal Article19700101Many researchers have emphasized on the importance of knowledge commercialization for universities’ survival. Also the process of commercial exploitation of universities’ intellectual properties and academic entrepreneurship often is confronted with some problems and barriers that should be identified and eliminated. Hence in this paper, we try to identify the main barriers to this process in Tehran University, using expert consultation. According to results of this survey, “Bureaucracy and inflexibility of university’s management system” and “lack of networks and communications among academians, industrialist and investors”, were identified as the most important barriers to knowledge commercialization in this university from expert’s viewpoint. Other barriers including “cultural differences between academians and industrialists”, “weakness of intellectual property rights in national level”, “dependency of university to the governmental budgets”, “lack of university awareness from needs and preferences of business sector” and “lack of university’s motivation for commercialization” were placed in subsequent ranks. Finally, we suggested several university and government-oriented improvements in order to eliminate these barriers.با توجه به تحقیقات منتشر شده در زمینه کارآفرینی دانشگاهی، امروزه تجاری سازی دانش برای بقای دانشگاهها امری لازم و ضروری تلقی می شود. از طرفی همواره برخی موانع بر مسیر بهرهبرداری صحیح از داراییهای فکری تولید شده در دانشگاه ها در جهت توسعه تجاری سازی دانش و کارآفرینی دانشگاهی وجود دارد که شناسایی و رفع آنها امری اجتناب ناپذیر به نظر میرسد. از این رو در این مقاله تلاش شده است تا با نظرسنجی از خبرگان این حوزه، عمدهترین موانع تجاری سازی دانش در دانشگاه تهران شناسایی شوند. بر اساس این نظرسنجی، "بوروکراسی و عدم انعطاف سیستم مدیریت دانشگاه"، و "ضعف ارتباطات و فقدان شبکههای ارتباطی میان سرمایهگذاران، فعالان صنعت و دانشگاهیان"، به منزله مهمترین موانع تجاری سازی دانش در دانشگاه تهران شناسایی شدهاند و عواملی چون "فرهنگ متفاوت فعالان صنعت و دانشگاهیان"، "قوانین ضعیف حفاظت از داراییهای فکری در سطح ملی"، "وابسته بودن دانشگاه به بودجههای دولتی"، "ضعف اطلاعات دانشگاه درباره نیازها و اولویتهای بخش کسبوکار" و "عدم احساس نیاز و فقدان انگیزه در دانشگاه برای تجاری سازی دانش" با فاصله کمی در ردههای بعدی جای دارند. در پایان نیز اصلاحاتی مربوط به دانشگاه و دولت برای برطرف کردن این موانع پیشنهاد شده است.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12797_1337e9251eb3833b337f359f252a9d9c.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723Composite Index for Technological Capability Monitoring: Investigating Technological Capability Situation of Iran and 69 Countriesشاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری: بررسی وضعیت توانمندی فناوری ایران و 69 کشور دنیا779312798FAسید حبیب اللهطباطباییانرضانقی زاده0000-0002-9311-4327آرمانخالدیمحمدنقی زادهJournal Article19700101According to the importance of technological capability in economic growth and enhancing welfare of countries, the subject of technological capability evaluation is marked particularly over recent years. Various international models related to technological capability evaluation have been designed and introduced. Regarding to inherent specifications of these indices which have got some defects, in this study it is tried to introduce a composite index in this field considering existent experiences for evaluating technological capabilities of countries more precisely in various aspects. Also it is tried that a more applicable index for various countries especially developing ones which have got an unbalanced development mostly is designed by provision of the logical weights resulting from the application of factor analysis. In this study, 17 indicators were selected among 37 valid international indicators in the field of technological capability. In the following, these indicators were put in 3 aspects on the basis of factor analysis and then specific weights were assigned to these aspects and indicators. Finally, based on these indicators in the 3 aspects, the index of World Technological Capability Monitoring was established and introduces. Technological capability levels of 69 countries along with Iran were investigated. In this evaluation, in spite of acceptable situation in aspects of technology development infrastructure and innovation capability, Iran faces serious problems in the aspect of investment quality. At last it should be mentioned that composite index for technological capability monitoring adds new abilities to other international indexes in case of technology capability evaluation. Keywords: Technological Capability, World Technological Capability Monitoring, Composite indexبا توجه به اهمیت توانمندی فناوری در رشد اقتصادی و افزایش رفاه کشورها، مقوله ارزیابی توانمندی فناوری از اهمیت ویژه در سالهای اخیر برخوردار شده است. مدلهای بینالمللی متنوعی در ارتباط با ارزیابی توانمندی فناوری تاکنون طراحی و معرفی شدهاند. با توجه به ویژگی ذاتی شاخصهای ترکیبی که نقصهایی را در بردارد در این تحقیق سعی شده است تا با در نظر گرفتن تجربیات موجود در سایر مدل های معتبر بین المللی، شاخص ترکیبی جدیدی در زمینه ارزیابی توانمندی فناوری معرفی شود تا بتواند به شکل بهتری توانمندی فناوری های کشورها را در ابعاد مختلف مورد سنجش قرار دهد. همچنین سعی شده تا با ارائه وزن های منطقی ناشی از بکارگیری روش تحلیل عاملی، بتوان شاخصی کاربردی تر را برای کشورهای مختلف به خصوص کشورهای در حال توسعه که عموماً از توسعه نامتوازن رنج می برند، طراحی نمود. در این تحقیق 17 شاخص بر اساس فرآیندی مشخص از میان 37 شاخص معتبر بین المللی در زمینه توانمندی فناورانه انتخاب شد. در ادامه بر اساس تحلیل عاملی از دادههای موجود در زمینه شاخص های انتخاب شده، 17 شاخص در سه بعد قرار گرفتند و به ابعاد و شاخصها، وزن های مشخصی اختصاص یافت. در نهایت بر اساس ترکیب شاخص های مذکور در سه بعد بدست آمده، شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری ایجاد گردید و توانمندی فناوری 69 کشور دنیا به همراه ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این ارزیابی ایران با وجود دارا بودن وضعیت نسبتاً مناسب در ابعاد زیر ساخت توسعه فناوری و توانمندی نوآوری، در بعد کیفیت سرمایه گذاری با مشکلات جدی مواجه است. در نهایت باید اشاره نمود که شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری، توانایی های جدیدی را در کنار سایر شاخصهای بین المللی به مبحث ارزیابی توانمندی فناوری می افزاید.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12798_f06b26c1b99d74abcc2e750aeb461d4c.pdfانجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایرانسیاست علم و فناوری200808402420100723A Study on Technology Acquisition Manners and Sources in Selected Iranian Small Enterprisesبررسی روشها و منابع کسب فناوری در بنگاههای کوچک منتخب ایران9311112799FAمحمدتقیانصاریبهمنفکورJournal Article19700101The importance of SMEs is highly recognized for economical development. This study is about technology acquisition in small sized enterprises in selected industries in Iran with the view to highlight sources and methods mostly used by these enterprises in acquiring technologies. The significance of the issue raised here is apparent in the light of growing policy concern on the importance of SMEs in economic growth and technology development. The findings of this research show that in addition to "informal R&D" that all firms were concerned, "the purchase of machinery from local industrial companies" was the most popular method of technology acquisition adopted by the enterprises. "Consultation services received from engineering companies" was the second most frequent mechanisms of technology acquisition and "purchase of license right" and "R&D outsourcing" was the least popular one. The evidence shows that there was very low level of interaction between studied firms and universities or research institutes.امروزه بنگاههای کوچک و متوسط با توجه به ویژگی ها و مزیت های خاص خود و سهم بهسزایی که در ایجاد اشتغال دارند نقش مهمی در اقتصاد کشورها بازی می کنند. در واقع این بنگاهها برحسب میزان نوآوری و رقابت پذیری میتوانند بطور پایدارتری در عرصه اقتصاد ملی ایفای نقش نمایند. از این رو کسب شناخت از روشها و منابع کسب فناوری در این بنگاهها اهمیت می یابد. پژوهش حاضر با هدف بررسی روشها و منابع مختلف کسب فناوری در منتخبی از صنایع کوچک ایران به اجرا درآمده است. نتایج بررسی نشان می دهد در کنار فعالیتهای غیر رسمی تحقیق و توسعه که در تمامی شرکت های مورد بررسی جریان دارد، از میان روشهای مختلف، مهمترین روش کسب فناوری در این شرکت ها خرید ماشینالات و تجهیزات است که از شرکتهای صنعتی به عنوان مهمترین منابع کسب فناوری تهیه می کنند و در مرحله بعد استفاده از خدمات مشاورهای از شرکت های خدمات مهندسی دومین روش ترجیحی آنها برای کسب فناوری است. روشهایی از قبیل خرید لیسانس و برون سپاری تحقیق و توسعه از رواج بسیار کمتری در این شرکتها برخوردار است و روشهای خرید کل یا بخشی از سایر شرکت ها و یا خرید اطلاعات یا خدمات ویژه از سایر شرکتها اساساً مورد استفاده نمی باشند. یافتهها نشان می دهد تعامل شرکتهای مورد بررسی با دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی به عنوان یکی ازمنابع کسب فناوری در سطح بسیار پائینی قرار دارد.https://jstp.nrisp.ac.ir/article_12799_060191bc8b5610d2f2af677c84adf0bb.pdf