TY - JOUR ID - 13690 TI - اولویت‌گذاری حوزه‌های علم، فناوری و نوآوری JO - سیاست علم و فناوری JA - JSTP LA - fa SN - 20080840 AU - فاطمی, سید مهدی AU - آراستی, محمدرضا AD - دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری علم و فناوری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران AD - دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 12 IS - 2 SP - 119 EP - 133 KW - اولویت‌گذاری KW - علم KW - فناوری و نوآوری KW - تخصصی‌سازی هوشمند KW - نقشه جامع علمی کشور DO - N2 - با وجود رشد هزینه‌کرد تحقیق‌وتوسعه در اثر گسترش رویکرد دانش‌بنیان به توسعه اقتصادی، به علت تنوع روزافزون و ماهیت میان‌رشته‌ای فعالیت‌های پژوهشی و نوآوری، هیچ کشوری قادر به پژوهش در لبه علم و فناوری در کلیه حوزه‌های پژوهشی نیست و در نتیجه اولویت‌گذاری از جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری برخوردار است. در این مقاله ابتدا ابعاد مختلف (تعاریف، انواع، مدل‌های نظری، فرآیند، تاریخچه، چالش‌ها و روش‌ها) اولویت‌گذاری علم، فناوری و نوآوری مورد مطالعه قرار گرفته و سپس تخصصی‌سازی هوشمند به عنوان به‌روزترین راهبرد مبتنی بر اولویت‌گذاری علم، فناوری و نوآوری معرفی شده و در پایان نیز با رویکردی انتقادی تجربه اولویت‌گذاری در نقشه جامع علمی کشور مورد ارزیابی قرار گرفته است. مطالعات صورت‌گرفته نشان می‌دهد که کلیه سازوکارهای اولویت‌گذاری با توجه به الگوی وابستگی به مسیر تدوین اولویت‌ها، چسبندگی تاریخی نهادها و منطق متفاوت و واگرای مداخلات دولتی به طور هم‌زمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال ساختار کلی اولویت‌گذاری علم و فناوری کشورهای مختلف در حال همگرایی به سمت تأکید مجدد بر اولویت‌های کارکردی، رویکرد نظام‌مند به تدوین راهبرد و اولویت‌گذاری، ترکیب رویکردهای بالا به پائین و پائین به بالا و تقسیم کار بیشتر در اثر افزایش تعداد بازیگران مؤثر در فرآیند اولویت‌گذاری می‌باشد.   UR - https://jstp.nrisp.ac.ir/article_13690.html L1 - https://jstp.nrisp.ac.ir/article_13690_cc174fadd7a5efe373a3409d85f2a676.pdf ER -